Karbon qazı emissiyaları və qlobal istiləşmənin əsas problemləri
İsrafil İsmayılov İbrahim, t.e.d., professor |
|
Rusiya Təbiət Elmləri Akademiyasının üzvü | |
i.israfil@aqroservis.gov.az |
Məqalədə iqlim dəyişikliyinin səbəb və nəticələri, qlobal istiləşmə, istixana qazları emissiyaları, eləcə də qlobal istiləşmənin yaratdığı əsas problemlərdən ətraflı bəhs edilir. Ölkələr üzrə adambaşına karbon qazı emissiyalarının səviyyəsi təhlil olunmuş və beynəlxalq təşkilatların etibarlı məlumatları əsasında adambaşına 2 tondan 20 tona qədər emissiya olan ölkələrin siyahısı müəyyən edilmişdir. COP29-a ev sahibliyi edən Azərbaycan Respublikasında adambaşına düşən emissiya son 30 ildə 2.2 dəfə azalaraq 3.7 t/nəfər təşkil etmişdir. İstixana qazlarının emissiyasını artıran əsas sektorun 82% payla nəqliyyat olduğu əsaslandırılmışdır. Qlobal istiləşmənin yaratdığı əsas problemlərə dəniz səviyyəsinin qalxması və sahil eroziyası, ekstremal hava hadisələri, biomüxtəlifliyə təhdidlər, qida və su təhlükəsizliyi, sağlamlığa təsirlər, əbədi donların əriməsi, okeanların turşulaşması, insanların yerdəyişməsi, iqtisadi təsirlər, “iqlim ədaləti” və bərabərlik daxildir. Məqalədə, həmçinin iqlim dəyişikliyinin təbii və antropogen sistemlərə təsiri, heyvan növlərinin və dəniz otlarının məhvolma göstəriciləri haqqında məlumatlar verilir.
-
İri kənd təsərrüfatı müəssisələrinin formalaşmasının maliyyə-büdcə mexanizminin təkmilləşdirilməsi istiqamətləri
T. Hüseynov • UOT: 33.334.7:336.5 • 2020 -
Azərbaycanın bitkiçilik məhsullarının beynəlxalq rəqabətqabiliyyətliliyi
R. Huseyn, N. Şalbuzov • UOT: 338.4, 339.5 • 2020 -
Kənd təsərrüfatında enerji istehlakı: səmərəlilik və dayanıqlılıq kontekstlərində baxış
H. Xəlilov • UOT: 338.43, 338.432 • 2020 -
İşğal altında olmuş ərazilərdə kənd təsərrüfatı torpaqlarının potensialının dəyərləndirilməsi
A. Vəliyev • UOT: 63; 574.062; 33 • 2020 -
Azərbaycan Respublikasında suvarma suyu üzrə tənzimləmə sisteminin təkmilləşdirilməsi istiqamətləri
P. Əliyev, F. Fikrətzadə • UOT: 330.15, 338.43, 633/635 • 2022 -
Azərbaycanda ipək məhsullarının ixrac potensialının artırılması istiqamətləri
S. Vəliyeva • UOT: 338.45, 339.5, 636/637 • 2021 -
Kənd təsərrüfatına yararlı torpaqlardan səmərəli istifadə mexanizmləri
A. Vəliyev • UOT: 63. 504.062. 631.16 • 2022
-
Aqrobiznes sferasında bazar infrastrukturunun inkişaf amilləri
M. Məmmədova • UOT: 338.431.4, 338.433.4 • 2020 -
Azərbaycanda aqrar-sənaye məhsulları üzrə idxalı əvəzetmə və ixracın genişləndirilməsi potensialı
N. Əliyeva • УДК: 338.43, 339.5 • 2021 -
Kənd təsərrüfatı məhsulları ilə özünütəminat səviyyəsi və bazarın inkişaf amilləri
F. Süleymanov, V. Abbasov • UOT: 338.43, 339.1 • 2021 -
Orqanik kənd təsərrüfatı məhsullarının istehsalı və satış bazarları
A. Abbasov • UOT: 330. 338. 631.9 • 2020 -
Kənd təsərrüfatında kooperasiya münasibətlərinin inkişaf istiqamətləri
A. Hüseynova • UOT: 334.73, 631.115.08 • 2021 -
Aqrobiznes məhsullarının reallaşdırılması sistemində struktur dəyişikliklər
A. Şükürova • UOT: 330. 339.1:339.3 • 2020
Lotanna. Emediegwu
Mançester Universiteti, iqtisadiyyat fakültəsi, Böyük Britaniya; İlorin Universiteti, kənd təsərrüfatının iqtisadiyyatı fakültəsi, Nigeriya; İqtisadiyyat, siyasət və beynəlxalq ticarət fakültəsi, Mançester Paytaxt Universiteti, Böyük Britaniya
Tərlan. Qorçiyeva
Aqrar Tədqiqatlar Mərkəzinin dissertantı,
Azərbaycan Qida Təhlükəsizliyi İnstitutunun “Elmi Araşdırmalar Mərkəzi” departamentinin böyük mütəxəssisi
Cavid. Həsənov
Aqrar Tədqiqatlar Mərkəzinin Tədqiqatlar departamentinin baş mütəxəssisi,
Aqrar Tədqiqatlar Mərkəzinin doktorantı
Pərviz. Əliyev
Aqrar Tədqiqatlar Mərkəzinin Tədqiqatlar departamentinin direktoru,
Aqrar Tədqiqatlar Mərkəzinin dissertantı