Karbon qazı emissiyaları və qlobal istiləşmənin əsas problemləri
İsrafil İsmayılov İbrahim, t.e.d., professor |
|
Rusiya Təbiət Elmləri Akademiyasının üzvü | |
i.israfil@aqroservis.gov.az |
Məqalədə iqlim dəyişikliyinin səbəb və nəticələri, qlobal istiləşmə, istixana qazları emissiyaları, eləcə də qlobal istiləşmənin yaratdığı əsas problemlərdən ətraflı bəhs edilir. Ölkələr üzrə adambaşına karbon qazı emissiyalarının səviyyəsi təhlil olunmuş və beynəlxalq təşkilatların etibarlı məlumatları əsasında adambaşına 2 tondan 20 tona qədər emissiya olan ölkələrin siyahısı müəyyən edilmişdir. COP29-a ev sahibliyi edən Azərbaycan Respublikasında adambaşına düşən emissiya son 30 ildə 2.2 dəfə azalaraq 3.7 t/nəfər təşkil etmişdir. İstixana qazlarının emissiyasını artıran əsas sektorun 82% payla nəqliyyat olduğu əsaslandırılmışdır. Qlobal istiləşmənin yaratdığı əsas problemlərə dəniz səviyyəsinin qalxması və sahil eroziyası, ekstremal hava hadisələri, biomüxtəlifliyə təhdidlər, qida və su təhlükəsizliyi, sağlamlığa təsirlər, əbədi donların əriməsi, okeanların turşulaşması, insanların yerdəyişməsi, iqtisadi təsirlər, “iqlim ədaləti” və bərabərlik daxildir. Məqalədə, həmçinin iqlim dəyişikliyinin təbii və antropogen sistemlərə təsiri, heyvan növlərinin və dəniz otlarının məhvolma göstəriciləri haqqında məlumatlar verilir.
-
Aqrar bazarın gömrük-tarif alətləri vasitəsilə tənzimlənməsi
S. Hacıyeva • UOT: 339.166.8 :330.543 • 2020 -
Arıçılığın inkişafı və onun turizmə təsiri
Y. Hümbətov, N. Cavadov • UOT: 63.637. 69:379.8 • 2020 -
Ağıllı kənd təsərrüfatı və innovasiya siyasətinin əsas istiqamətləri
M. Rzayev • UOT: 338.2, 338.43 • 2020
-
Azərbaycan Respublikasında damazlıq quşçuluğun inkişaf amilləri
E. Lətifova • UOT: 338.43, 636/637:338.23 • 2021 -
Azərbaycanda tütün istehsalı və emalının inkişaf istiqamətləri
Y. Sadıqov • UOT: 633/635, 664 • 2021 -
Kənd turizminin ölkənin sosial-iqtisadi inkişafına təsirlərinin dəyərləndirilməsi
A. Hüseyn • UOT: 338.48, 338.49, 379.8 • 2021
İradə. Hüseynova
Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının vitse-prezidenti, Molekulyar Biologiya və Biotexnologiyalar İnstitutunun direktoru
akademik
Ərşad. Yaşar
Kənd Təsərrüfatı Nazirliyinin Torpaqdan istifadəyə nəzarət şöbəsinin Torpaqların identifikasiyası və coğrafi məlumatlar sektorunun müdiri
Fuad. İbrahimov
“Sosial-iqtisadi və Ekoloji Tədqiqatlar Mərkəzi” İctimai Birliyinin iqtisadi məsələlər üzrə eksperti
i.ü.f.d.
Hikmət. Nəsibov
Tərəvəzçilik Elmi Tədqiqat İnstitutunun İdarə heyətinin istehsalat üzrə sədr müavini