Karbon qazı emissiyaları və qlobal istiləşmənin əsas problemləri
İsrafil İsmayılov İbrahim, t.e.d., professor |
|
Rusiya Təbiət Elmləri Akademiyasının üzvü | |
i.israfil@aqroservis.gov.az |
Məqalədə iqlim dəyişikliyinin səbəb və nəticələri, qlobal istiləşmə, istixana qazları emissiyaları, eləcə də qlobal istiləşmənin yaratdığı əsas problemlərdən ətraflı bəhs edilir. Ölkələr üzrə adambaşına karbon qazı emissiyalarının səviyyəsi təhlil olunmuş və beynəlxalq təşkilatların etibarlı məlumatları əsasında adambaşına 2 tondan 20 tona qədər emissiya olan ölkələrin siyahısı müəyyən edilmişdir. COP29-a ev sahibliyi edən Azərbaycan Respublikasında adambaşına düşən emissiya son 30 ildə 2.2 dəfə azalaraq 3.7 t/nəfər təşkil etmişdir. İstixana qazlarının emissiyasını artıran əsas sektorun 82% payla nəqliyyat olduğu əsaslandırılmışdır. Qlobal istiləşmənin yaratdığı əsas problemlərə dəniz səviyyəsinin qalxması və sahil eroziyası, ekstremal hava hadisələri, biomüxtəlifliyə təhdidlər, qida və su təhlükəsizliyi, sağlamlığa təsirlər, əbədi donların əriməsi, okeanların turşulaşması, insanların yerdəyişməsi, iqtisadi təsirlər, “iqlim ədaləti” və bərabərlik daxildir. Məqalədə, həmçinin iqlim dəyişikliyinin təbii və antropogen sistemlərə təsiri, heyvan növlərinin və dəniz otlarının məhvolma göstəriciləri haqqında məlumatlar verilir.
-
Otlaqlardan istifadənin səmərəliliyinin artırılması
S. Seyfəddinov • УДК: 633.2.031, 633.2.033 • 2022 -
Kənd yerlərində əhali məşğulluğunun səmərəliliyinin yüksəldilməsi istiqamətləri
S. Mustafayev • UOT: 338.43, 338.435 • 2021 -
Aerokosmik verilənlər əsasında torpaq xəritələrinin tərtibi
A. Ağbabalı • UOT: 912.412, 912.43:338.43 • 2022 -
Aqrar sahədə sahibkarlıq fəaliyyətinin dəstəklənməsi istiqamətləri
Ş. Yusufova • UOT: 338.246, 338.435 • 2020 -
Aqrar sahədə sahibkarlıq və biznes fəaliyyətinin spesifik xüsusiyyətləri
R. Əsgərov • UOT: 338.43, 631.15 • 2022 -
Aqrar sahədə innovativ idarəetmə: effektiv strateji planlaşdırma yanaşması
Z. Abbasova • UOT: 338.244, 338.43, 631.1 • 2021 -
Rəqabətədavamlı aqrar emal sənayesinin formalaşdırılması amilləri
Z. Quliyev • UOT: 338.43, 338.45, 663, 664 • 2021 -
Aqrar sahədə istehsal məqsədlərinin həyata keçirilməsinin monitorinqi
N. Hacıyeva • UOT: 338.43, 338.432, 631.1 • 2021
-
Kənd yerlərində əhali gəlirlərinin formalaşması
S. Mustafayev • UOT: 338.43, 338.435 • 2022 -
Aqrar-sənaye innovasiyaları üzrə dövlət - özəl bölmə tərəfdaşlığı layihələrinin tənzimlənməsi sisteminin xarakteristikası
R. İsgəndərov, F. Rzayev • UOT: 330. 334.7 • 2022 -
Azərbaycanda aqrar sığortanın inkişaf xüsusiyyətləri
V. Nağıyeva • UOT: 336.055, 338.43 • 2022 -
Logistika təminatının yaxşılaşdırılması imkanları: ölkələrarası müqayisə konteksində baxış
S. Məhərrəmov • UOT: 338.47, 339.5:339.9 • 2022 -
Qloballaşma şəraitində regional inkişafın paradiqması
V. Rüstəmov • UOT: 332.14 • 2022 -
Kənd təsərrüfatı müəssisəsində əmək məhsuldarlığının təhlili
Q. Mirzəyev • UOT: 338.43, 658.3 • 2022 -
Azərbaycanda təbii-kənd təsərrüfatı rayonlaşdırılmasının təkmilləşdirilməsi
A. Vəliyev • UOT: 63, 502, 911.2, 912 • 2020