Necə kömək edə bilərik?

Məqalə, müəllif və s.

Quraqlığın kənd təsərrüfatı məhsuldarlığına təsirinin qiymətləndirilməsi: monitorinq və uyğunlaşmaya uzaqdan zondlama yanaşması

Könül Məmmədova Lətif

hesenlikonul95@gmail.com

7888 ­ ­ EN ­ ­ 45. Oktyabr 2024 ­ ­­ ­ kənd təsərrüfatı NDVI VCI iqtisadiyyat məhsuldarlıq quraqlıq

Quraqlıqlar şiddətindən və müddətindən asılı olaraq müxtəlif təsirlərə malikdir. Kənd təsərrüfatında quraqlıq məhsulun çatışmazlığına və məhsuldarlığın azalmasına səbəb ola bilər. Bu baxımdan kənd təsərrüfatında quraqlığın məhsuldarlığa təsiri ilə bağlı tədqiqatların aparılması mütləqdir. Ayrı-ayrı sahələrdən qlobal miqyaslara qədər məhsul məhsuldarlığına dair məlumatlar fermerlər və dövlət siyasəti üçün vacibdir. Regional kənd təsərrüfatı statistikası kimi məhsuldarlıq məlumatlarının mövcud mənbələrində çox vaxt lazımi məkan və zaman təfərrüatı yoxdur. NDVI (Normallaşdırılmış Fərq Bitki Örtüyü İndeksi) kimi uzaqdan zondlamadan əldə edilən vegetasiya indeksləri (VI) empirik modelləşdirmə yanaşmaları vasitəsilə məhsuldarlığı effektiv şəkildə qiymətləndirə bilər. Bu tədqiqatda məhsuldarlığı təxmin etmək üçün peyk şəkillərini təhlil edərək bir neçə indeks tətbiqi həyata keçirilib. İstifadə olunacaq məlumatlar açıq mənbəli “Sentinel-2” görüntüləri, reqressiya təhlili üçün proqram “Python” və işləmək üçün tələb olunan platforma “Google Earth Engine”dir. Daha yüksək rezolyusiyaya malik şəkillərin işlənməsi aşağı ayırdetmə təsvirlərinə nisbətən daha çox hesablama resursları tələb edir. Həmçinin bulud hesablamalarının və “Google Earth Engine” kimi açıq giriş hesablama portallarının yaranması ilə hesablama xərcləri əhəmiyyətli dərəcədə azalıb. Bu texnologiyalar peyk şəkillərinin emalını daha qənaətcil edib. NDVI (bitkilərin yaşıllıq ölçüsü), NDMI (Normallaşdırılmış Fərq Rütubət İndeksi) və SMI (Torpağın Nəmlik İndeksi) məlumatları 3 il ərzində bir neçə əkin sahəsi (Azərbaycanın Ağsu rayonunun ərazisi) üçün hesablanıb. Həmin əraziyə də quraqlıq indeksi tətbiq edilib və nəticədə quraqlıq illərdə məhsuldarlığın aşağı olduğu müəyyən edilib. Burada məqsəd Azərbaycanda iqlim dəyişikliyinin məhsuldarlığa təsirini araşdırmaq və bunun iqtisadiyyata təsirini öyrənməkdir.

DİGƏR YAZILARI

 

Kənd təsərrüfatında torpaqların konsolidasiyasının institusional mexanizminin formalaşdırılması təcrübələri

Xülasə Tarixən bir çox ölkələrdə torpaq islahatlarının və torpaqların özəlləşdirilməsinin nəticəsində torpaq parçalanması və kiçik təsərrüfatların yaranması baş vermişdir. Bu, ...

İqlim dəyişikliklərinin kənd təsərrüfatı sahələrinə təsiri

İqlim dəyişiklikləri yağıntıların normalarına, temperatur rejimlərinə və ekstremal hava hadisələrinin tezliyinə təsir etməklə bütün dünyada kənd təsərrüfatı ...

MƏQALƏLƏR - PDF

 

MÜƏLLİFLƏR

 

Cover
Mənzər. Nəsibova

baş elmi işçi

   

Cover
Həcər. Namazova

Azərbaycan Dövlət İqtisad Universitetinin (UNEC) doktorantı

   

Cover
Famil. Rüstəmov

Elm və Təhsil Nazirliyinin İqtisadiyyat İnstitutu, “Aqrar sektorun iqtisadi problemləri” şöbəsinin aparıcı elmi işçisi

  i.ü.f.d., dosent  

Cover
İsrafil. İsmayılov

Rusiya Təbiət Elmləri Akademiyasının üzvü

  t.e.d., professor  

Cover
Əlizamin. Quliyev

Azərbaycan Texniki Universitetinin doktorantı

   

Cover
Aytən. Şükürova

Azərbaycan Kooperasiya Universiteti, baş müəllim, tədqiqatçı

   

Cover
Rafiz. İsmayıllı

Aqrar Tədqiqatlar Mərkəzinin doktorantı

   

Cover
Şövkət. Yusufova

Azərbaycan Kooperasiya Universiteti

  i.ü.f.d., dosent  

Cover
Qalib. Şərifov

“Aqrar Tədarük və Təchizat” ASC-nin Keyfiyyətin idarəedilməsi şöbəsinin müdiri, ISO standartları üzrə ekspert

  i.ü.f.d.  

Cover
Sarvan. Cəfərov

Aqrar Tədqiqatlar Mərkəzinin doktorantı

   

Cover
Ərəstun. Cəlilov

  i.ü.f.d.  

Cover
Ramil. Əsgərov

Azərbaycan Dövlət Aqrar Universitetinin doktorantı

   

Cover
Natiq. Hacıyev

Aqrar Tədqiqatlar Mərkəzinin elmlər doktoru pilləsi üzrə doktorantı

  i.ü.f.d., dosent  

Cover
Hikmət. Nəsibov

Tərəvəzçilik Elmi Tədqiqat İnstitutunun İdarə heyətinin istehsalat üzrə sədr müavini

   

Cover
Andrey. Popoviç

Kənd Təsərrüfatı və Qida İqtisadiyyatı İnstitutu, Varşava, Polşa

  e.n.  

Cover
Esmira. Lətifova

Aqrar Tədqiqatlar Mərkəzi, direktorun müşaviri

  k.t.e.n.