Necə kömək edə bilərik?

Məqalə, müəllif və s.

Quraqlığın kənd təsərrüfatı məhsuldarlığına təsirinin qiymətləndirilməsi: monitorinq və uyğunlaşmaya uzaqdan zondlama yanaşması

Könül Məmmədova Lətif

hesenlikonul95@gmail.com

2389 ­ ­ EN ­ ­ 45. Oktyabr 2024 ­ ­­ ­ kənd təsərrüfatı NDVI VCI iqtisadiyyat məhsuldarlıq quraqlıq

Quraqlıqlar şiddətindən və müddətindən asılı olaraq müxtəlif təsirlərə malikdir. Kənd təsərrüfatında quraqlıq məhsulun çatışmazlığına və məhsuldarlığın azalmasına səbəb ola bilər. Bu baxımdan kənd təsərrüfatında quraqlığın məhsuldarlığa təsiri ilə bağlı tədqiqatların aparılması mütləqdir. Ayrı-ayrı sahələrdən qlobal miqyaslara qədər məhsul məhsuldarlığına dair məlumatlar fermerlər və dövlət siyasəti üçün vacibdir. Regional kənd təsərrüfatı statistikası kimi məhsuldarlıq məlumatlarının mövcud mənbələrində çox vaxt lazımi məkan və zaman təfərrüatı yoxdur. NDVI (Normallaşdırılmış Fərq Bitki Örtüyü İndeksi) kimi uzaqdan zondlamadan əldə edilən vegetasiya indeksləri (VI) empirik modelləşdirmə yanaşmaları vasitəsilə məhsuldarlığı effektiv şəkildə qiymətləndirə bilər. Bu tədqiqatda məhsuldarlığı təxmin etmək üçün peyk şəkillərini təhlil edərək bir neçə indeks tətbiqi həyata keçirilib. İstifadə olunacaq məlumatlar açıq mənbəli “Sentinel-2” görüntüləri, reqressiya təhlili üçün proqram “Python” və işləmək üçün tələb olunan platforma “Google Earth Engine”dir. Daha yüksək rezolyusiyaya malik şəkillərin işlənməsi aşağı ayırdetmə təsvirlərinə nisbətən daha çox hesablama resursları tələb edir. Həmçinin bulud hesablamalarının və “Google Earth Engine” kimi açıq giriş hesablama portallarının yaranması ilə hesablama xərcləri əhəmiyyətli dərəcədə azalıb. Bu texnologiyalar peyk şəkillərinin emalını daha qənaətcil edib. NDVI (bitkilərin yaşıllıq ölçüsü), NDMI (Normallaşdırılmış Fərq Rütubət İndeksi) və SMI (Torpağın Nəmlik İndeksi) məlumatları 3 il ərzində bir neçə əkin sahəsi (Azərbaycanın Ağsu rayonunun ərazisi) üçün hesablanıb. Həmin əraziyə də quraqlıq indeksi tətbiq edilib və nəticədə quraqlıq illərdə məhsuldarlığın aşağı olduğu müəyyən edilib. Burada məqsəd Azərbaycanda iqlim dəyişikliyinin məhsuldarlığa təsirini araşdırmaq və bunun iqtisadiyyata təsirini öyrənməkdir.

DİGƏR YAZILARI

 

Kənd təsərrüfatında torpaqların konsolidasiyasının institusional mexanizminin formalaşdırılması təcrübələri

Xülasə Tarixən bir çox ölkələrdə torpaq islahatlarının və torpaqların özəlləşdirilməsinin nəticəsində torpaq parçalanması və kiçik təsərrüfatların yaranması baş vermişdir. Bu, ...

MƏQALƏLƏR - PDF

 

MÜƏLLİFLƏR

 

Cover
Nigar. Qasımova

Aqrar Tədqiqatlar Mərkəzi, baş mütəxəssis

   

Cover
Umxanım. Ağakişiyeva

Azərbaycan İnşaat və Memarlıq Universiteti, İnformasiya texnologiyaları və sistemləri kafedrası, müəllim

   

Cover
Yeganə. Abbasova

Azərbaycan Dövlət Aqrar Universiteti

  i.ü.f.d.  

Cover
Nuridə. Qasımova

Azərbaycan Kooperasiya Universitetinin dissertantı

   

Cover
Sədi. İsmayılov

Beyləqan RAEİM-in direktor müavini

  i.ü.f.d.  

Cover
Nərgiz. Həsənova

Azərbaycan Dövlət Aqrar Universiteti

   

Cover
Təhmasib. Hüseynov

Azərbaycan Dövlət İqtisad Universiteti (UNEC)

  i.ü.f.d.  

Cover
Bəhruz. Nuriyev

Azərbaycan Respublikası Kənd Təsərrüfatı Nazirliyi, baş məsləhətçi

   

Cover
Fərman. Quliyev

Meyvəçilik və Çayçılıq Elmi-Tədqiqat İnstitutu

   

Cover
Mehman. Rzayev

Sumqayıt Kimya Sənaye Parkı

  aqrar elmlər doktoru  

Cover
Vaqif. Rüstəmov

Yerli İqtisadi İslahatlar Mərkəzi, elmi rəhbər

  i.ü.f.d., dosent  

Cover
Vahid. Əmrahov

Azərbaycan Dövlət Aqrar Universiteti

  i.ü.f.d., dosent  

Cover
Rəşad. Əhmədov

Azərbaycan Respublikası Vergilər Nazirliyinin Tədris Mərkəzi

   

Cover
Famil. Rüstəmov

Elm və Təhsil Nazirliyinin İqtisadiyyat İnstitutu, “Aqrar sektorun iqtisadi problemləri” şöbəsinin aparıcı elmi işçisi

  i.ü.f.d., dosent  

Cover
Çilənay. Abışova

Aqrar Tədqiqatlar Mərkəzinin doktorantı

   

Cover
İsrafil. İsmayılov

Rusiya Təbiət Elmləri Akademiyasının üzvü

  t.e.d., professor