Necə kömək edə bilərik?

Məqalə, müəllif və s.

Quraqlığın kənd təsərrüfatı məhsuldarlığına təsirinin qiymətləndirilməsi: monitorinq və uyğunlaşmaya uzaqdan zondlama yanaşması

Könül Məmmədova Lətif

hesenlikonul95@gmail.com

7235 ­ ­ EN ­ ­ 45. Oktyabr 2024 ­ ­­ ­ kənd təsərrüfatı NDVI VCI iqtisadiyyat məhsuldarlıq quraqlıq

Quraqlıqlar şiddətindən və müddətindən asılı olaraq müxtəlif təsirlərə malikdir. Kənd təsərrüfatında quraqlıq məhsulun çatışmazlığına və məhsuldarlığın azalmasına səbəb ola bilər. Bu baxımdan kənd təsərrüfatında quraqlığın məhsuldarlığa təsiri ilə bağlı tədqiqatların aparılması mütləqdir. Ayrı-ayrı sahələrdən qlobal miqyaslara qədər məhsul məhsuldarlığına dair məlumatlar fermerlər və dövlət siyasəti üçün vacibdir. Regional kənd təsərrüfatı statistikası kimi məhsuldarlıq məlumatlarının mövcud mənbələrində çox vaxt lazımi məkan və zaman təfərrüatı yoxdur. NDVI (Normallaşdırılmış Fərq Bitki Örtüyü İndeksi) kimi uzaqdan zondlamadan əldə edilən vegetasiya indeksləri (VI) empirik modelləşdirmə yanaşmaları vasitəsilə məhsuldarlığı effektiv şəkildə qiymətləndirə bilər. Bu tədqiqatda məhsuldarlığı təxmin etmək üçün peyk şəkillərini təhlil edərək bir neçə indeks tətbiqi həyata keçirilib. İstifadə olunacaq məlumatlar açıq mənbəli “Sentinel-2” görüntüləri, reqressiya təhlili üçün proqram “Python” və işləmək üçün tələb olunan platforma “Google Earth Engine”dir. Daha yüksək rezolyusiyaya malik şəkillərin işlənməsi aşağı ayırdetmə təsvirlərinə nisbətən daha çox hesablama resursları tələb edir. Həmçinin bulud hesablamalarının və “Google Earth Engine” kimi açıq giriş hesablama portallarının yaranması ilə hesablama xərcləri əhəmiyyətli dərəcədə azalıb. Bu texnologiyalar peyk şəkillərinin emalını daha qənaətcil edib. NDVI (bitkilərin yaşıllıq ölçüsü), NDMI (Normallaşdırılmış Fərq Rütubət İndeksi) və SMI (Torpağın Nəmlik İndeksi) məlumatları 3 il ərzində bir neçə əkin sahəsi (Azərbaycanın Ağsu rayonunun ərazisi) üçün hesablanıb. Həmin əraziyə də quraqlıq indeksi tətbiq edilib və nəticədə quraqlıq illərdə məhsuldarlığın aşağı olduğu müəyyən edilib. Burada məqsəd Azərbaycanda iqlim dəyişikliyinin məhsuldarlığa təsirini araşdırmaq və bunun iqtisadiyyata təsirini öyrənməkdir.

DİGƏR YAZILARI

 

Kənd təsərrüfatında torpaqların konsolidasiyasının institusional mexanizminin formalaşdırılması təcrübələri

Xülasə Tarixən bir çox ölkələrdə torpaq islahatlarının və torpaqların özəlləşdirilməsinin nəticəsində torpaq parçalanması və kiçik təsərrüfatların yaranması baş vermişdir. Bu, ...

İqlim dəyişikliklərinin kənd təsərrüfatı sahələrinə təsiri

İqlim dəyişiklikləri yağıntıların normalarına, temperatur rejimlərinə və ekstremal hava hadisələrinin tezliyinə təsir etməklə bütün dünyada kənd təsərrüfatı ...

MƏQALƏLƏR - PDF

 

MÜƏLLİFLƏR

 

Cover
İradə. Hüseynova

Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının vitse-prezidenti, Molekulyar Biologiya və Biotexnologiyalar İnstitutunun direktoru

  akademik  

Cover
Teymur. Nağıbəyli

Aqrar Tədqiqatlar Mərkəzinin doktorantı

   

Cover
Turan. Hacıyeva

Aqrar Tədqiqatlar Mərkəzi, mütəxəssis

   

Cover
Elnur. Ələkbərov

Aqrar Tədqiqatlar Mərkəzinin dissertantı

   

Cover
İzzət. Talibov

Azərbaycan Respublikası Kənd Təsərrüfatı Nazirliyi, baş məsləhətçi

   

Cover
Səbuhi. Eldarov

Bitki Mühafizə və Texniki Bitkilər Elmi-Tədqiqat İnstitutu

   

Cover
Azər. Qurbanzadə

Azərbaycan Kooperasiya Universiteti, “Beynəlxalq ticarət və logistika” kafedrası

  i.ü.f.d., dosent  

Cover
Ülviyyə. Rəsulova

Azərbaycan Dövlət İqtisad Universiteti (UNEC), müəllim, dissertant

   

Cover
Müşfiqə. Məmmədova

Aqrar Tədqiqatlar Mərkəzi, baş mütəxəssis

  i.ü.f.d., dosent  

Cover
Təmraz. Təmrazov

Tərəvəzçilik Elmi Tədqiqat İnstitutu

   

Cover
Qabil. Kazımov

Əkinçilik Elmi Tədqiqat İnstitutu

   

Cover
İdris. Höccətov

Azərbaycan Respublikasının Elm və Təhsil Nazirliyi, Dendrologiya İnstitutu

  k.e.i  

Cover
Natiq. Cavadov

Azərbaycan Dövlət Aqrar Universiteti

  i.e.d., professor  

Cover
Aygül. Səlimova

Aqrar Tədqiqatlar Mərkəzinin doktorantı

   

Cover
Əlizamin. Quliyev

Azərbaycan Texniki Universitetinin doktorantı

   

Cover
Akif. Vəliyev

Aqrar Tədqiqatlar Mərkəzi, elmi katib

  i.ü.e.d.