Necə kömək edə bilərik?

Məqalə, müəllif və s.

Quraqlığın kənd təsərrüfatı məhsuldarlığına təsirinin qiymətləndirilməsi: monitorinq və uyğunlaşmaya uzaqdan zondlama yanaşması

Könül Məmmədova Lətif

hesenlikonul95@gmail.com

2475 ­ ­ EN ­ ­ 45. Oktyabr 2024 ­ ­­ ­ kənd təsərrüfatı NDVI VCI iqtisadiyyat məhsuldarlıq quraqlıq

Quraqlıqlar şiddətindən və müddətindən asılı olaraq müxtəlif təsirlərə malikdir. Kənd təsərrüfatında quraqlıq məhsulun çatışmazlığına və məhsuldarlığın azalmasına səbəb ola bilər. Bu baxımdan kənd təsərrüfatında quraqlığın məhsuldarlığa təsiri ilə bağlı tədqiqatların aparılması mütləqdir. Ayrı-ayrı sahələrdən qlobal miqyaslara qədər məhsul məhsuldarlığına dair məlumatlar fermerlər və dövlət siyasəti üçün vacibdir. Regional kənd təsərrüfatı statistikası kimi məhsuldarlıq məlumatlarının mövcud mənbələrində çox vaxt lazımi məkan və zaman təfərrüatı yoxdur. NDVI (Normallaşdırılmış Fərq Bitki Örtüyü İndeksi) kimi uzaqdan zondlamadan əldə edilən vegetasiya indeksləri (VI) empirik modelləşdirmə yanaşmaları vasitəsilə məhsuldarlığı effektiv şəkildə qiymətləndirə bilər. Bu tədqiqatda məhsuldarlığı təxmin etmək üçün peyk şəkillərini təhlil edərək bir neçə indeks tətbiqi həyata keçirilib. İstifadə olunacaq məlumatlar açıq mənbəli “Sentinel-2” görüntüləri, reqressiya təhlili üçün proqram “Python” və işləmək üçün tələb olunan platforma “Google Earth Engine”dir. Daha yüksək rezolyusiyaya malik şəkillərin işlənməsi aşağı ayırdetmə təsvirlərinə nisbətən daha çox hesablama resursları tələb edir. Həmçinin bulud hesablamalarının və “Google Earth Engine” kimi açıq giriş hesablama portallarının yaranması ilə hesablama xərcləri əhəmiyyətli dərəcədə azalıb. Bu texnologiyalar peyk şəkillərinin emalını daha qənaətcil edib. NDVI (bitkilərin yaşıllıq ölçüsü), NDMI (Normallaşdırılmış Fərq Rütubət İndeksi) və SMI (Torpağın Nəmlik İndeksi) məlumatları 3 il ərzində bir neçə əkin sahəsi (Azərbaycanın Ağsu rayonunun ərazisi) üçün hesablanıb. Həmin əraziyə də quraqlıq indeksi tətbiq edilib və nəticədə quraqlıq illərdə məhsuldarlığın aşağı olduğu müəyyən edilib. Burada məqsəd Azərbaycanda iqlim dəyişikliyinin məhsuldarlığa təsirini araşdırmaq və bunun iqtisadiyyata təsirini öyrənməkdir.

DİGƏR YAZILARI

 

Kənd təsərrüfatında torpaqların konsolidasiyasının institusional mexanizminin formalaşdırılması təcrübələri

Xülasə Tarixən bir çox ölkələrdə torpaq islahatlarının və torpaqların özəlləşdirilməsinin nəticəsində torpaq parçalanması və kiçik təsərrüfatların yaranması baş vermişdir. Bu, ...

MƏQALƏLƏR - PDF

 

MÜƏLLİFLƏR

 

Cover
Əkrəm. Həsənzadə

Aqrar Tədqiqatlar Mərkəzinin doktorantı

   

Cover
Elçin. Salahov

Azərbaycan Dövlət Aqrar Universitetinin Maliyyə və iqtisadi nəzəriyyə kafedrasının dosenti

  i.ü.f.d.  

Cover
Zöhrə. Abbasova

Aqrar Tədqiqatlar Mərkəzinin doktorantı

   

Cover
Hikmət. Nəsibov

Tərəvəzçilik Elmi Tədqiqat İnstitutunun İdarə heyətinin istehsalat üzrə sədr müavini

   

Cover
Xaliq. Qafarlı

Aqrar Tədqiqatlar Mərkəzinin doktorantı

   

Cover
Zaur. Əsədov

Azərbaycan Dövlət Neft və Sənaye Universiteti

  i.ü.f.d.  

Cover
Şəhla. Əfəndiyeva

Bakı Dövlət Universiteti

   

Cover
Mənzər. Nəsibova

baş elmi işçi

   

Cover
Leyla. Hacıyeva

Aqrar Tədqiqatlar Mərkəzinin doktorantı

   

Cover
Umxanım. Ağakişiyeva

Azərbaycan İnşaat və Memarlıq Universiteti, İnformasiya texnologiyaları və sistemləri kafedrası, müəllim

   

Cover
Həcər. Namazova

Azərbaycan Dövlət İqtisad Universitetinin (UNEC) doktorantı

   

Cover
Samir. Məhərrəmov

Azərbaycan Turizm və Menecment Universitetinin doktorantı

   

Cover
Abrehet. Mehari

Efiopiya Dövlət Qulluğu Universitetinin müəllimi

   

Cover
Nəzrin. Ramazanova

Azərbaycan Dövlət İqtisad Universitetinin (UNEC) magistrantı

   

Cover
Yunus. Sadıqov

AMEA-nın İqtisadiyyat İnstitutu, aparıcı elmi işçi

  i.ü.f.d., dosent  

Cover
Cavid. Həsənov

Aqrar Tədqiqatlar Mərkəzinin Tədqiqatlar departamentinin baş mütəxəssisi,
Aqrar Tədqiqatlar Mərkəzinin doktorantı