Necə kömək edə bilərik?

Məqalə, müəllif və s.

Quraqlığın kənd təsərrüfatı məhsuldarlığına təsirinin qiymətləndirilməsi: monitorinq və uyğunlaşmaya uzaqdan zondlama yanaşması

Könül Məmmədova Lətif

hesenlikonul95@gmail.com

2456 ­ ­ EN ­ ­ 45. Oktyabr 2024 ­ ­­ ­ kənd təsərrüfatı NDVI VCI iqtisadiyyat məhsuldarlıq quraqlıq

Quraqlıqlar şiddətindən və müddətindən asılı olaraq müxtəlif təsirlərə malikdir. Kənd təsərrüfatında quraqlıq məhsulun çatışmazlığına və məhsuldarlığın azalmasına səbəb ola bilər. Bu baxımdan kənd təsərrüfatında quraqlığın məhsuldarlığa təsiri ilə bağlı tədqiqatların aparılması mütləqdir. Ayrı-ayrı sahələrdən qlobal miqyaslara qədər məhsul məhsuldarlığına dair məlumatlar fermerlər və dövlət siyasəti üçün vacibdir. Regional kənd təsərrüfatı statistikası kimi məhsuldarlıq məlumatlarının mövcud mənbələrində çox vaxt lazımi məkan və zaman təfərrüatı yoxdur. NDVI (Normallaşdırılmış Fərq Bitki Örtüyü İndeksi) kimi uzaqdan zondlamadan əldə edilən vegetasiya indeksləri (VI) empirik modelləşdirmə yanaşmaları vasitəsilə məhsuldarlığı effektiv şəkildə qiymətləndirə bilər. Bu tədqiqatda məhsuldarlığı təxmin etmək üçün peyk şəkillərini təhlil edərək bir neçə indeks tətbiqi həyata keçirilib. İstifadə olunacaq məlumatlar açıq mənbəli “Sentinel-2” görüntüləri, reqressiya təhlili üçün proqram “Python” və işləmək üçün tələb olunan platforma “Google Earth Engine”dir. Daha yüksək rezolyusiyaya malik şəkillərin işlənməsi aşağı ayırdetmə təsvirlərinə nisbətən daha çox hesablama resursları tələb edir. Həmçinin bulud hesablamalarının və “Google Earth Engine” kimi açıq giriş hesablama portallarının yaranması ilə hesablama xərcləri əhəmiyyətli dərəcədə azalıb. Bu texnologiyalar peyk şəkillərinin emalını daha qənaətcil edib. NDVI (bitkilərin yaşıllıq ölçüsü), NDMI (Normallaşdırılmış Fərq Rütubət İndeksi) və SMI (Torpağın Nəmlik İndeksi) məlumatları 3 il ərzində bir neçə əkin sahəsi (Azərbaycanın Ağsu rayonunun ərazisi) üçün hesablanıb. Həmin əraziyə də quraqlıq indeksi tətbiq edilib və nəticədə quraqlıq illərdə məhsuldarlığın aşağı olduğu müəyyən edilib. Burada məqsəd Azərbaycanda iqlim dəyişikliyinin məhsuldarlığa təsirini araşdırmaq və bunun iqtisadiyyata təsirini öyrənməkdir.

DİGƏR YAZILARI

 

Kənd təsərrüfatında torpaqların konsolidasiyasının institusional mexanizminin formalaşdırılması təcrübələri

Xülasə Tarixən bir çox ölkələrdə torpaq islahatlarının və torpaqların özəlləşdirilməsinin nəticəsində torpaq parçalanması və kiçik təsərrüfatların yaranması baş vermişdir. Bu, ...

MƏQALƏLƏR - PDF

 

MÜƏLLİFLƏR

 

Cover
Natiq. Hacıyev

Aqrar Tədqiqatlar Mərkəzinin elmlər doktoru pilləsi üzrə doktorantı

  i.ü.f.d., dosent  

Cover
Şövkət. Yusufova

Azərbaycan Kooperasiya Universiteti

  i.ü.f.d., dosent  

Cover
Nəzrin. Ramazanova

Azərbaycan Dövlət İqtisad Universitetinin (UNEC) magistrantı

   

Cover
Eldar. Quliyev

Aqrar Tədqiqatlar Mərkəzi, baş mütəxəssis

  i.ü.f.d., dosent  

Cover
Aytəkin. Hüseynli

Bakı Dövlət Universitetinin doktorantı

   

Cover
Qurban. Mirzəyev

Azərbaycan Dövlət Aqrar Universiteti

   

Cover
Məhərrəm. Hüseynov

Azərbaycan Dövlət Aqrar Universitetinin Maliyyə və iqtisadi nəzəriyyə kafedrasının müdiri

  i.e.d., professor  

Cover
Cavahir. Allahverdiyeva

Azərbaycan Dövlət Aqrar Universiteti

  baş müəllim  

Cover
İbrahim. Cəfərov

Azərbaycan Dövlət Aqrar Universitetinin rektoru

  AMEA-nın müxbir üzvü, k.t.e.d., professor  

Cover
Elçin. Salahov

Azərbaycan Dövlət Aqrar Universitetinin Maliyyə və iqtisadi nəzəriyyə kafedrasının dosenti

  i.ü.f.d.  

Cover
Aqşin. Hüseynzadə

Azərbaycan Dövlət İqtisad Universitetinin (UNEC) magistrantı

   

Cover
Samir. Əhmədov

Aqrar Tədqiqatlar Mərkəzinin doktorantı

   

Cover
İsak. Həsənov

Şəmkir Dayaq Məntəqəsinin müdiri

   

Cover
Okiemua. Okoror

İqtisadiyyat fakültəsi, Benin Universiteti, Nigeriya; İqtisadiyyat fakültəsi, Reading Universiteti, Böyük Britaniya

   

Cover
Lotanna. Emediegwu

Mançester Universiteti, iqtisadiyyat fakültəsi, Böyük Britaniya; İlorin Universiteti, kənd təsərrüfatının iqtisadiyyatı fakültəsi, Nigeriya; İqtisadiyyat, siyasət və beynəlxalq ticarət fakültəsi, Mançester Paytaxt Universiteti, Böyük Britaniya

   

Cover
Elçin. Xəlilov

Bitki Mühafizə və Texniki Bitkilər Elmi-Tədqiqat İnstitutu