İqlim dəyişikliklərinin kənd təsərrüfatı sahələrinə təsiri
![]() |
Könül Məmmədova Lətif |
Aqrar Tədqiqatlar Mərkəzinin doktorantı | |
hesenlikonul95@gmail.com |
İqlim dəyişiklikləri yağıntıların normalarına, temperatur rejimlərinə və ekstremal hava hadisələrinin tezliyinə təsir etməklə bütün dünyada kənd təsərrüfatı sahələrinə əhəmiyyətli problemlər yaradır. Məqalədə bu dəyişikliklərin kənd təsərrüfatı sahələrinə təsirləri qiymətləndirilir və uyğunlaşma strategiyalarına baxılır. Göstərilir ki, yağışların intensivliyinin artması və uzunmüddətli quraqlıqlar da daxil olmaqla yağıntı sxemlərindəki dəyişikliklər su qıtlığına və torpağın deqradasiyasına gətirib çıxarır, məhsulun böyüməsinə və məhsuldarlığına təsir göstərir. Temperaturun yüksəlməsi məhsulun inkişafını sürətləndirsə də, məhsuldarlığı azaldır, zərərvericilərin və xəstəliklərin yayılmasını artırır. Qasırğalar, siklonlar və daşqınlar kimi ekstremal hava hadisələri əkinlərə və infrastruktura böyük ziyan vurur. Bu təsirləri azaltmaq üçün təkmilləşdirilmiş su idarəçiliyi, quraqlığa davamlı məhsul sortlarının istifadəsi və torpağın mühafizəsi təcrübələri kimi uyğunlaşma tədbirləri vacibdir. İqlim dəyişikliyinin yaratdığı problemləri başa düşmək və onları həll etməklə daha davamlı kənd təsərrüfatı sistemləri qurula və gələcək nəsillər üçün ərzaq təhlükəsizliyi təmin edilə bilər.
Kənd təsərrüfatında torpaqların konsolidasiyasının institusional mexanizminin formalaşdırılması təcrübələri
Xülasə Tarixən bir çox ölkələrdə torpaq islahatlarının və torpaqların özəlləşdirilməsinin nəticəsində torpaq parçalanması və kiçik təsərrüfatların yaranması baş vermişdir. Bu, ...
Quraqlığın kənd təsərrüfatı məhsuldarlığına təsirinin qiymətləndirilməsi: monitorinq və uyğunlaşmaya uzaqdan zondlama yanaşması
Quraqlıqlar şiddətindən və müddətindən asılı olaraq müxtəlif təsirlərə malikdir. Kənd təsərrüfatında quraqlıq məhsulun çatışmazlığına və məhsuldarlığın ...
-
Müasir şəraitdə qlobal iqlim dəyişikliklərinin ərzaq təminatına təsiri
A. Qurbanzadə • UOT: 504.32, 631.1 • 2025 -
İqlim dəyişikliklərinin kənd təsərrüfatında məhsul istehsalına təsir istiqamətləri
N. Muradov • UOT: 504.05, 504.32, 504.37, 631/635 • 2025 -
Kənd təsərrüfatı məhsullarının satış bazarlarının inkişaf amilləri
X. Cavadzadə • UOT: 338.433, 338.439.5 • 2025 -
Azərbaycan Respublikasında istehsal olunan malların beynəlxalq elektron ticarətə inteqrasiyası: imkanlar və çağırışlar
A. Qədəşov • UOT: 338.43, 631.15, 631.17 • 2025 -
Kənd təsərrüfatının ixtisaslaşması və regionlarda aqrar məhsullar bazarının inkişafı
C. Səfərov, E. Quliyev • UOT: 332.13, 338.436, 339.1 • 2025 -
Azərbaycanda fermerlərin istehsal vasitələrinə çıxışında kənd təsərrüfatı kooperativlərinin rolu
A. Əzimov • UOT: 338.43, 339.5, 339.543 • 2025 -
ISO standartlarının yaşıl transformasiyada rolu
Q. Şərifov • UOT: 332.02, 504.05, 504.06 • 2025 -
Rəqabət modelləri və aqrar sahədə bazar gücləri
A. Bayramov • UOT: 330.34, 338.43 • 2025
-
Qida məhsullarının istehsalında yaşıl texnologiyaların tətbiqinin stimullaşdırılması
N. Rəhimov • UOT: 338.432, 338.439, 504.06 • 2025 -
Kənd təsərrüfatı məhsulları bazarında qiymət fərqinin aradan qaldırılması: beynəlxalq həllər və ən uğurlu təcrübələr
A. Qədəşov • UDC: 338.43, 631.15, 631.17 • 2023 -
Multispektral peyk təsvirləri əsasında otlaq sahələrində biokütlənin (otun) miqdarının hesablanması
Ə. Yaşar • UOT: 528.8.04, 633.2.033 • 2024 -
Orta illik temperatur göstəricilərinin taxıl əkinlərinin məhsuldarlığına təsirinin dəyərləndirilməsi
H. Xəlilov • UOT: 504.32, 633.1 • 2024 -
Karbon qazı emissiyaları və qlobal istiləşmənin əsas problemləri
İ. İsmayılov • УДК: 504.05; 504.06; 504.3 • 2024 -
Kənd təsərrüfatı şirkətləri istiqrazlarının gəlir əyrisi sənayenin davamlı inkişafının proqnozlaşdırılması üçün bir vasitə kimi
A. Popoviç • UOT: 332.02, 330.322 • 2024
Nicat. Muradov
Azərbaycan Respublikası Elm və Təhsil Nazirliyinin İqtisadiyyat İnstitutunun doktorantı
Savalan. Seyfəddinov
Əkinçilik Elmi-Tədqiqat İnstitutunun böyük elmi işçisi
aqrar elmlər üzrə fəlsəfə doktoru