İqlim dəyişikliklərinin kənd təsərrüfatı sahələrinə təsiri
![]() |
Könül Məmmədova Lətif |
Aqrar Tədqiqatlar Mərkəzinin doktorantı | |
hesenlikonul95@gmail.com |
İqlim dəyişiklikləri yağıntıların normalarına, temperatur rejimlərinə və ekstremal hava hadisələrinin tezliyinə təsir etməklə bütün dünyada kənd təsərrüfatı sahələrinə əhəmiyyətli problemlər yaradır. Məqalədə bu dəyişikliklərin kənd təsərrüfatı sahələrinə təsirləri qiymətləndirilir və uyğunlaşma strategiyalarına baxılır. Göstərilir ki, yağışların intensivliyinin artması və uzunmüddətli quraqlıqlar da daxil olmaqla yağıntı sxemlərindəki dəyişikliklər su qıtlığına və torpağın deqradasiyasına gətirib çıxarır, məhsulun böyüməsinə və məhsuldarlığına təsir göstərir. Temperaturun yüksəlməsi məhsulun inkişafını sürətləndirsə də, məhsuldarlığı azaldır, zərərvericilərin və xəstəliklərin yayılmasını artırır. Qasırğalar, siklonlar və daşqınlar kimi ekstremal hava hadisələri əkinlərə və infrastruktura böyük ziyan vurur. Bu təsirləri azaltmaq üçün təkmilləşdirilmiş su idarəçiliyi, quraqlığa davamlı məhsul sortlarının istifadəsi və torpağın mühafizəsi təcrübələri kimi uyğunlaşma tədbirləri vacibdir. İqlim dəyişikliyinin yaratdığı problemləri başa düşmək və onları həll etməklə daha davamlı kənd təsərrüfatı sistemləri qurula və gələcək nəsillər üçün ərzaq təhlükəsizliyi təmin edilə bilər.
Kənd təsərrüfatında torpaqların konsolidasiyasının institusional mexanizminin formalaşdırılması təcrübələri
Xülasə Tarixən bir çox ölkələrdə torpaq islahatlarının və torpaqların özəlləşdirilməsinin nəticəsində torpaq parçalanması və kiçik təsərrüfatların yaranması baş vermişdir. Bu, ...
Quraqlığın kənd təsərrüfatı məhsuldarlığına təsirinin qiymətləndirilməsi: monitorinq və uyğunlaşmaya uzaqdan zondlama yanaşması
Quraqlıqlar şiddətindən və müddətindən asılı olaraq müxtəlif təsirlərə malikdir. Kənd təsərrüfatında quraqlıq məhsulun çatışmazlığına və məhsuldarlığın ...
-
Rəqəmsal mühitin aqrar sahədə enerjidən istifadə vəziyyətinə təsiri
E. Əhmədzadə • UOT: 004.22, 631.1, 338.43 • 2025 -
Aqrar sahədə əsas kapitala yönəldilən investisiyaların səviyyəsi və dinamikası
M. Hacıyev • UOT: 330.142.2, 338.43 • 2025 -
Aqrar sahənin rəqəmsallaşmasının inkişaf meyilləri
N. Mikayılova • UOT: 004.9, 631.1 • 2025 -
Azərbaycanda fermer təsərrüfatlarının ölçüsü və məhsuldarlıq: çətinliklər və siyasət tədbirləri
P. Əliyev • UOT: 338.23, 338.43 • 2025 -
Toxumçuluğun inkişafı və ərzaq təhlükəsizliyinin təminatında rolu
R. Əliyev • UOT: 330.163, 338.432 • 2025 -
Aqrar sahəyə dövlət dəstəyinin rolu və əsas alətləri
C. Qocamanov • UOT: 338.43, 63.33 • 2025 -
Eko-aqroparklarda istehsal prosesinin riyazi modeli və onların işğaldan azad edilmiş ərazilərdə tətbiqinin iqtisadi səmərəliliyi
İ. İsmayılov • УДК: 631.115:631.145 • 2025 -
Kənd təsərrüfatı məhsullarının ixrac coğrafiyasının formalaşmasına qravitasiya amillərinin təsiri
Y. Axundov • UOT: 330.43, 338.43, 339.5 • 2025
-
Müasir şəraitdə qlobal iqlim dəyişikliklərinin ərzaq təminatına təsiri
A. Qurbanzadə • UOT: 504.32, 631.1 • 2025 -
ISO standartlarının yaşıl transformasiyada rolu
Q. Şərifov • UOT: 332.02, 504.05, 504.06 • 2025 -
Qida məhsullarının istehsalında yaşıl texnologiyaların tətbiqinin stimullaşdırılması
N. Rəhimov • UOT: 338.432, 338.439, 504.06 • 2025 -
İqlim dəyişikliklərinin kənd təsərrüfatında məhsul istehsalına təsir istiqamətləri
N. Muradov • UOT: 504.05, 504.32, 504.37, 631/635 • 2025 -
Kənd təsərrüfatının ixtisaslaşması və regionlarda aqrar məhsullar bazarının inkişafı
C. Səfərov, E. Quliyev • UOT: 332.13, 338.436, 339.1 • 2025 -
Kənd təsərrüfatı məhsullarının satış bazarlarının inkişaf amilləri
X. Cavadzadə • UOT: 338.433, 338.439.5 • 2025 -
Azərbaycanda fermerlərin istehsal vasitələrinə çıxışında kənd təsərrüfatı kooperativlərinin rolu
A. Əzimov • UOT: 338.43, 339.5, 339.543 • 2025 -
Rəqabət modelləri və aqrar sahədə bazar gücləri
A. Bayramov • UOT: 330.34, 338.43 • 2025
Azər. Qurbanzadə
Azərbaycan Kooperasiya Universiteti, “Beynəlxalq ticarət və logistika” kafedrası
i.ü.f.d., dosent

Qalib. Şərifov
“Aqrar Tədarük və Təchizat” ASC-nin Keyfiyyətin idarəedilməsi şöbəsinin müdiri, ISO standartları üzrə ekspert
i.ü.f.d.


Ərşad. Yaşar
Kənd Təsərrüfatı Nazirliyinin Torpaqdan istifadəyə nəzarət şöbəsinin Torpaqların identifikasiyası və coğrafi məlumatlar sektorunun müdiri